Bạn Làm Gì Khi Tự Đánh Giá Năng Lực Chính Mình - Thanh Tú Nguyễn

Thời hoài niệm bên trang vở và những lần giật mình ngóng nhìn ra ngõ của tôi cũng dần khép lại sau 3 năm chị không về còn tôi thì bắt đầu tốt nghiệp. Một thời để thương để nhớ để lại dấu chân tại sân trường, những lần chui hàng rào chạy vội vào lớp vì công việc bộn bề buổi sáng của gia đình hay chăm em, tuổi dở ương rằng nghĩ mình sẽ thay đổi cả thế giới được nếu mình được thoát khỏi lũy tre làng, dẫu biết rằng không một ai thân quen ngoài xã hội mà mình có thể gần gũi. Nếu nói trước đây cắp sách đến trường là một giấc mơ, thì giấc mơ đó đã trọn vẹn cho kỳ thì vừa xong. Mẹ làm một mâm cơm thịnh soạn cúng tổ tiên và liên hoan mời cô thầy chia tay tuổi học trò của mình với bao kỳ vọng. Sau kỳ thi là lối rẽ khác hoàn toàn. Tiếc nuối mãi khi năm học mới tiếp theo lại không in dấu chân mình trên đường quen thuộc mà bắt đầu gọi là trưởng thành trong tuổi 17. Bất chợt buồn vui đan xen, 3 năm không có bóng chị bên cạnh là cả 3 năm nỗ lực gấp bội của chính bản thân.

Trường THPT số 2 Quảng Trạch nay được đổi tên là trường THPT Lê Hồng Phong, ngày đầu chập chững bước vào tôi đã tự nhủ mình sẽ phải thật khác, cấp 1 bị lùi 1 năm học là sự tiếc nuối của tuổi thơ, cấp 2 tôi cùng những buổi trốn học đi chợ đã qua, cấp 3 một mình thui thủi vừa học vừa làm trong lòng có khoảng trống chua chát chị mất tích không về.

Không hiểu sao từ ngày vắng chị tính tình của tôi đôi lúc ngang ngược, có những lần bị đánh tôi lại chọn con đường chống trả, trước mặt ba tôi không dám ho he nữa lời, nhưng nếu ba vắng nhà trước mặt mẹ chỉ cần bị vu oan là tôi cãi liền, tôi không chấp nhận được cái có thành không như chuyện mất ổ trứng gà phải nói dối để khỏi bị đánh tôi có cảm giác mình ngang bướng, có hôm vì bị đổ oan tôi giải thích cho mẹ nghe không được, trong người nó điên không kiểm soát tôi ra xách hẳn chiếc xe đạp vừa đi chợ về ném xuống ao cá. Mặc cho nó chìm và đứng vỗ tay cười, trong nhà mẹ cầm con dao phi theo, nhưng tôi vẫn co chân chạy, vừa chạy vừa ngoái đầu nhìn lại như thách đố. Khi bà nguôi cơn giận tôi lại vào xin lỗi.

Bà không bao giờ bỏ qua cho tôi, lúc đó có thể nói ngọt ngào nhưng tối đến bà cột tôi vào giường và bắt đầu đòn roi tra tấn. Trong lòng tôi nhiều lúc nghĩ hay bỏ nhà đi như chị để khỏi bị tra tấn, nhiều lúc lại suy nghĩ chị đã vắng nhà mẹ vì nhớ chị nên sinh ra cọc tính như vậy, vuốt nước mắt và lại vui vẽ, không để ý gì lúc nào cũng nhận sai về phía mình chỉ mong sao mẹ kiềm chế, và ít đổ tội cho tôi rằng chị bỏ đi là vì tôi.

Tôi của lúc non nớt ấy chỉ mong sao lớn thật nhanh để thoát khỏi sự kèm cặp của gia đình. Tôi chỉ cần ra được khỏi nhà nếu bị đánh nhiều quá, tôi cứ nghĩ chị cũng vậy chắc vì sợ đánh mà không dám về hay làm mất tiền không dám về, những sự nghiêm ngặt của cha mẹ nó như xoáy vào ký ức hình thành của tuổi mới lớn. Khi nào qua bế tắc tôi lại lên ngoại tìm kiếm sự bình yên. Biết rằng nếu nói mà không làm thì khi ba tôi về tôi sẽ bị mẹ tôi làm quan tòa phán xét công tội, có lúc nhận những trận tròn nhừ xương. Nhưng để cứu cảnh các em và tôi bị đánh mỗi ngày, tôi quyết tâm ngang bướng mục đích lật đảo sự nghiêm khắc quá của ba mẹ. Cơn giằng xé trong tôi tồn tại hay là không tồn tại, một phần làm việc quá sức mình, một phần phải quyết học thật giỏi để có cơ hội bước ra xã hội, một phần nữa là chị tôi đã 3 năm rồi không quay về.

Hôm ấy mẹ dịu giọng và bà hứa không đánh tôi nhiều nữa, không đỗ tội cho tôi rằng chị ra đi là vì tôi. Với lứa tuổi vị thành niên tôi nghĩ mình đã được mẹ sinh ra sao mẹ mình cứ đỗ tội lên đầu trong khi mình đã hết sức cố gắng được vui vẽ, các em có điểm tựa, nhưng thú thật nhiều lúc nó bị bừng nổ tận trong tâm hồn mình vậy.

Tôi không có nhiều bạn.

Có những lúc đi cấy, trời quá rét lại được mẹ cứ la mắng hoài tôi đã bỏ đám ruộng không làm nữa, đi về, biết rằng sau đó sẽ là trận đòn không thể xin tha, nhưng lần đó tôi đi thẳng xuống nhà cô bạn trốn luôn vậy nhưng sau đó ba tôi về và được mẹ mình ca tụng lúc bỏ đám ruộng mà về tôi được ăn trận đòn từ ba khỏi phải nói nhiều làm gì, máu phun ra từ đầu sau khi mái tóc dài bị rút khỏi đầu một mảng, chận tôi khuỵu xuống nằm bất động, trong mơ hồ cơn hôn mê tôi  nghe tiếng mẹ nói, “em xin ba dừng tay”. Thế rồi cụm tóc dài đã bay mất để lại cho tôi vết sẹo dài trên đầu. Tôi âm thầm nghĩ mình có dám rời đi giống chị mình không, chỉ cần lên tàu và ngồi trên đó, mặc cho số phận chở tôi đi đâu cũng được, cứ nghĩ đến vậy lại nghĩ mình bất hiếu, mỗi chị đi mà ba và mẹ đã bán hết tài sản tìm con, còn tôi, tôi sẽ làm gì cho cuộc đời mình, cho gia đình mình.

Tôi của chính mình lắm lúc không còn niềm tin.

Đã có lúc trong tôi bất cần bỏ đám ruộng dỡ dang ấy, tôi đã chấp nhận bỏ học, quãng thời gian sau đó, tôi làm việc quần quật, chợ búa và ruộng nương gác lại những đoạn đường đến trường, sáng ra thấy bạn bè ngang qua nhà ríu rít tôi lại chảy nước mặt thầm nghĩ cánh của ước mơ của mình đang được đóng lại. Đi chợ tôi bắt đầu tiết kiệm cho tương lai, mẹ dặn 1 chai mật bán 9.000 tôi cò kè sao cho khách mua được 12.000 và cứ vậy tôi tích lũy được số tiền khá lớn trong ống tre được khoét ngang 1 lỗ thành ống tiền tiết kiệm.

Mất một tuần liên tục sáng thức dậy từ 3h và soạn hàng đi chợ, trưa về vác cuốc ra đồng chấp nhận làm cu li cho cả cuộc đời không nói đến chuyện học cũng không xin đi học nữa. Cánh cửa mới trong đời tôi vẽ lại đó là đi buôn, tôi chăm chú đi buôn, nhưng khổ thay tiền mang về thật khéo dấu tôi mới cất được số tiền riêng vượt giá mẹ tôi dặn cần bán. Vì nhà tôi nghiêm cấm con cái còn nhỏ giữ tiền riêng, nếu chỉ cần thấy có tiền là bị quy chụp ăn cắp tiền của mẹ. Khi đã dự kiến có số tiền lớn đủ may cho mình 1 bộ quần áo đẹp, khát khao đến trường của tôi lại quay quắt,  các bạn và thầy, cô hỏi thăm vì sao không đi học nữa, tôi không phân bua nói gì mà chỉ im lặng, được thầy giáo đến tận nhà nói chuyện với ba mẹ, tôi trở lại trường. Cảm ơn các thầy, cô nhiều lắm.

Tuổi ương nghạnh ấy tôi cũng không ngoại lệ và quyết định không còn quỳ gối để được đi học như hồi lớp 3 nữa. Tôi cần thoát khỏi nhà bằng thực lực của mình khi trong tay đủ kinh tế, tôi sẽ đi học bằng cách khác.

Thế rồi những ngày cuối cấp 3 cũng đến, học từ chuyên toán, tôi lại được chuyển về lớp chuyên văn. Ba mẹ như nhường bước chân tôi lần này, tạo điều kiện hơn , ít trách mắng hơn,  quyển sổ nhật ký và công thức toán học đan xen tôi thường ghi vào trong đó. Năm 17 tuổi tôi đủ lớn, một tuổi thơ đi qua đầy biến động cho ngày tốt nghiệp, bạn bè trang sách và những buổi văn nghệ đã dìu bước chân tôi qua thời gian nỗi loạn không có chị bên cạnh.

Cảm xúc nuối tiếc vẫn đọng lại trong lòng tôi cho đến bây giờ – Một cảm xúc bâng khuâng khó tả về một thời đã xa và không hẳn trọn vẹn của tuổi học trò vì những ngày trốn học đi chợ. Đó là khoảng thời gian buồn, vui giận hờn của đứa trẻ mãi không lớn cho những thể hiện mình đã lớn.