Ba mất rồi năm 1993
Đúng mùa hè 24 tháng bốn
Là năm nhuận và là tháng trước
Bỏ lại cho đời 8 đứa con cùng người vợ tảo tần khuya sớm
Đứa con thứ hai tròn 21 tuổi
Nhìn thấy gia đình khổ ải trăm bề
Nguyện lên đường mở lối có hoa
Dựng trang đời vang vẻ xướng ca
Này các em ơi cây chung hoa nhà chung cảnh ngộ
Sáng chiều ruộng vườn mãi u ám tương lai
Xin mẹ rằng: "Cho con bước ra ngoài".
Dù vất vả nhưng có tia hy vọng
Khúc khải hoàn thành người quan trọng
Nối được tình quê bè bạn tứ phương
Cả đoàn em không thể xem thường
Biết con ra đi mạ ở nhà vất vả trăm đường
Không ai cày cuốc ai ra đồng cấy hái
Đứa thứ 3 thua con một tuổi
Đã đi rồi đâu có được nhờ chi
Nhìn đoàn em nheo nhóc
Các cánh cửa như đóng sập các hướng
Con đi rồi lấy ai chợ búa
Ruộng vườn vụ vào,nhiều lúc cũng mất mùa
Mạ đẻ nhiều thành sức tép, sức tôm
Ruộng vườn ai cày xới sớm hôm
Một mình mạ sao ôm cho nổi
Hai đứa cháu cũng đang còn thơ dại
Lên Ba, lên hai ai bế ai bồng.
Việc học hành ai nhắc nhở đêm hôm
Kinh tế hẹp ngày càng kiệt quệ
Trong gia đình chỉ còn con là lớn
Chị mất rồi còn để cháu mạ nuôi
Các em thơ ngây ai hiểu được gì nhiều
Trăm sự chỉ có con làm chủ
Sức mạ đã ngoài năm mươi( 50) sức hèn lực kiệt
Bởi đẻ quá nhiều đâu thể dang vai
Vác cuốc trên vai con ra đồng thăm cây, cắt lúa
Chợ búa luôn ngày nhà mình bửa cháo, bửa rau
Miếng thịt mua về âm ấm bửa cơm chiều
Hi sinh thôi đừng đòi đi học nữa.
Thế rồi
Nhà mình là “Khỉ Đỏ Khu” họ cười chê
Làng trên xóm dưới ngang bề ê hề
Nếu không đi thoát vòng di tản
Không ra đời sao thoát bể trần ai
Cứ lộn quanh trong làng tháng năm dài
*******
Ngắm ánh bình minh ban mai
Đâu đó sẽ tìm ra cổ tích
Chỉ cần ra đi ắt sẽ tu thành 9 quả
Cứu được gia đình và cứu cả tương lai
Dù trước mắt mơ hồ về ánh sáng
Lối rẻ đường đi, âm u đồi trọc
Không một hướng nào không học mà ‘Tường Minh’
Nếu không thoát lấy gì nuôi nổi thân mình
Đừng nói đến Gói khung trời huynh đệ
Đừng tìm đến phân bua rằng tình nghĩa
Lớn lên rồi cũng cổ cày tay trâu vạn kiếp
Mệt sóng soài lại ngủ thiếp nơi đâu
Bãi cỏ- Rơm đồng - mồ liệt sĩ- góc cây
Nơi quê hương Quảng Hòa yêu dấu
Muôn đời quanh quẩn
Tình huynh đệ còn dài thăm thẳm
Ai sẽ dang đôi cánh lối mòn
Trên có cha, có mẹ có bà con
Nhưng ko thể thiếu đi người dẫn lối
Muôn sự trên đời đều xoay vần sớm tối
Có nợ có vay tất sẽ có thân sân,
Sẽ có chung cha, chung mẹ, chung nhà.
Chung bến bờ gọi là tổ ấm,
Chung cả lối nhỏ đến trường.
Chung từng cơn nóng lạnh ốm đau,
Cả những cơn ho dài mẹ ôm mỗi đứa.
Chung rèn dũa, chung cả tiếng cười vang,
Buổi chiều sau mâm cơm nhỏ.
Nhưng có dạy nên con người biết xấu hổ,
Biết quyết tâm đứng thẳng hẳn lên ta.
Ai là người dẫn lối khi mất cha,
Hai mươi tuổi Giang San đâu hỡi?
Đệ huynh vẫn thơ ngây cười,
Mắt to tròn, cả đoàn nháo nhác.
Chỉ có một mình ta không thoát làm sao?
Bán mãi lưng cho đất - bán mặt cho trời,
Và kế tiếp cả đoàn nối gót.
Trời sinh ra ta là người con cả,
Chị gái mất rồi, ai hoán vị đổi ngôi?
Làm sao cho tròn, cho đặng chữ “chi chi”?
Đêm sáng trăng cùng em nhỏ nô đùa,
Trăng sáng lắm in bóng hình lên mặt đất.
Bóng chị lớn, bóng em khuất,
Có bóng cây che dần bãi cỏ,
Theo nắng chiều tia nhỏ chiếu ngang.
Ra đi học tưởng là tu sẽ thắng,
Tu học, tu hành, tu dưỡng mối thâm giao.
Tu tất cả lời ăn tiếng nói,
Tu như lời cha đã dạy bao năm.
Con gái ra đường lễ phép chiêu nghi,
Sẽ có được thầy hiền bạn quý.
Có được cả những tâm tình tri kỷ,
Có cả Quý Nhân canh giữ tâm hồn.
Có cả buồn vui lẫn khoảng vắng cô đơn,
Có cả những buổi làm thuê cuốc cỏ.
Ta lấy được thanh xuân làm lối nhỏ,
Nhắm hờ đôi mi lại nhớ cả em thơ.
Hạnh phúc hay sang hèn quyết định nơi ta,
Phải cố gắng ngày đêm đèn sách.
Đời sẽ vui khi hái được ánh sao,
Thoát được cả những tháng ngày cơ cực.
Phú quý mới sinh thời lễ nghĩa,
Thế nên ta làm nên được kế sinh.
Cứ hai năm kéo một đứa em khờ,
Và lại dạy, lại lên đà trau chuốt.
Mười mấy năm sau ta lại nhầm,
Tưởng đoàn em đã cùng dòng máu.
Tưởng tạo nên trang đời hứa hẹn,
Có ai đời tách bạch ganh đua.
Đó chỉ là sự ích kỷ vẩn vơ,
Tỉnh táo lại người ơi đừng thế!
Viết vần thơ mong đời soi thật kỹ,
Đừng có do mình lại lấm lét suy người.
Việc gì nó qua ta không cần xét nét,
Trời bao la thấu hiểu được rồi.
Đừng bụng ai, xét lẫn cả bụng người.
Nếu không chọn ấm êm huynh đệ,
Không ai sinh ra thì không cần kẻ dạy.
Ao sâu cá béo, dạ độc mấy ai?
